گفتگوی تلویزیونی اخیر رئیس جمهور بی حاشیه نبود و تحلیل ها و واکنش های بسیار زیادی را در پی داشت.در حالی که انتظار میرفت آقای دکتر روحانی به وعده قبلی خود درباره گشایشهای اقتصادی کوتاه مدت و 100 روزه جامه عمل بپوشاند، مردم با تعجب و ناباوری شاهد سیاهنمایی یکسویه ایشان درباره عملکرد 8 ساله دولتهای نهم و دهم از سوی ایشان بودند. رئیسجمهور محترم به جای آن که درباره اقدامات دولت خویش طی 100 روز گذشته به مردم گزارش بدهد و از وعدههایی که قبل و بعد از انتخابات داده بود سخن بگوید، با کمک غیرقابل توجیه صدا و سیما که انتظار میرفت در اینگونه موارد بیطرف باشد به محاکمه غیابی دولت احمدینژاد پرداخت. بیآن که حتی یک کلمه درباره خدمات فراوان و کمنظیر و در بسیاری از موارد بینظیر دولتهای نهم و دهم بر زبان آورد.
به هر حال سه مجری تلویزیون در برنامه زنده در مقابل رئیس جمهور نشستند و بیآنکه به وظایف حداقلی خبرنگاری خود بپردازند بیشتر به حاشیهها روی آوردند و با لبخندها و خندههای مکرر تنها تلاش کردند در مقام تایید گزارش دولت عمل کنند بیآنکه پرسش و سؤال جدی درباره برنامههای دولت در حل مشکلات اقتصادی و یا مسائل دیگر داشته باشند.آیتالله سیداحمد علمالهدی عضو مجلس خبرگان رهبری :روحانی انتقادی نسبت به دولت گذشته داشت که نقدی یکطرفه بود و در بقیه مدت زمان بیشتر توضیحات وی مرتبط به آینده بود و وعدههایی که امید است به آن وفا شود.یزی که در این برنامه و گزارش برای ما دردآور و رنجآور بود، وجود این مجریها و گزارشگرها بوده که آنها حرفهایی زدند، توقع داشتیم از یک صهیونیسم شنیده شود نه یک ایرانی.اینکه مجری میگوید "جامعه خسته به یک آرامش رسید" آقای مجری کدام جامعه خسته؟ همان جامعهای که مقاومت و ایستادگی کرده و دشمن را تا پای مذاکره آورده است؟ جامعهای که دشمن را مستأصل کرده؟ باید به این جامعه بگوئیم خسته؟ این تعبیر اگر از یک صهیونیسم شنیده میشد مهم نبود اما نه از یک ایرانی و آن هم ایرانی مسلمان و آن هم یک مجری صداوسیما و رسانه ملی؟
الحمدالله آقای روحانی همه صحبتها را با تدبیر جواب داد و به نوعی این صحبتها را جمع کرد.در مورد مسائل فرهنگی در گزارش 100 روزه دولتر آنچه مهم است دغدغهای بود که برای ملت ایران بهویژه قشر متدین و حزبالله بیشتر شد و آن مسئله ناهنجاریهای فرهنگی است.اینکه رئیسجمهور بخواهد بگوید دولت در فرهنگ حتیالمکان دخالت نمیکند، مثل این میماند که دولت بگوید در امنیت شما حتیالمکان دخالت نمیکند، خوب مشخص است که مردم در اوج اضطراب، دغدغه و نگرانی از ناامنیتی چه حالی پیدا میکنند.
در آن قسمت که مجری سئوال کرد اگر فیلم نامناسب و ناجور تولید شود مردم چه کنند؟ رئیسجمهور گفت مردم سراغ این فیلمها نروند، کدام مردم نروند؟ وقتی یک فیلم در مسیر غرایض جوانان ساخته شود چه کسی سراغ آن نمیرود، این شبیه آن میماند که زهر را در یک لیوان شربت بهلیمو میریزند و آن فرد درک نمیکند که زهر است.دولت باید در مقابل ناهنجاریهای فرهنگی بایستد چرا که این مسئله سبب نگرانی و دغدغه مردم به ویژه قشر حزبالله میشود
اگرچه مبرهن است که پرداختن به محتوای گزارش ها از اهمیت بیشتری برخوردار است اما خالی از لطف نیست که از زاویه دیگری نیز به فضای ارائه گزارش دکتر روحانی پرداخته شود. در ذیل تصاویری از گفتگوی های تلویزیونی رئیس جمهور پیشین و کنونی آورده شده است که برای مقایسه نیاز به شرح و تحلیل های آنچنانی ندارد!
صادق زیبا کلام فعال سیاسی اصلاح طلب :فکر می کنم برنامه شب گذشته دو اشکال اساسی داشت یکی از نظر شکلی و دیگری از نظر محتوایی.یقینا رئیس جمهور می داند که بخش قابل توجهی از اقشار تحصیل کرده و روشن فکر جامعه صدا و سیما را رسانه ملی، صادق، منصف و بی طرف نمی دانند لذا بهتر بود که برای ارائه گزارش صد روزه از تعدادی از رسانه هایی که در جامعه از وجاهت برخوردارند و برخی اقشار جامعه آن ها را به عنوان رسانه های مستقل و بی طرف می شناسند، دعوت می شد.
اشکال بعدی ای که در ارائه گزارش صد روزه از سوی رئیس جمهور وجود داشت به سه مجری این برنامه برمی گردد که البته خانم سپانلو از دو مجری دیگر معقول تر بود.آدم انتظار دارد کسی که در برابر رئیس جمهو می نشیند و مصاحبه می کند ضمن حفظ احترام رئیس جمهور از وجاهت برخوردار باشد و سوالاتی را مطرح کند که مردم بیشتر به دنبال دانستن آن ها هستند.
چرا رئیس جمهور در گزارش شب گذشته، گذشته ها را بازگو کرد در حالی که بهتر بود از حال و آینده کشور صحبت کند چون اگر مردم از گذشته ها راضی بودند قطعا در انتخابات به دکتر سعید جلیلی رای می دادند و گوشزد کردن این موضوع به رئیس جمهور وظیفه مجری برنامه بود.رئیس جمهور از حیث محتوایی می توانست به جای صحبت کردن از تورم و خزانه خالی که مربوط به گذشته است موضوعاتی را اعلام کند که نشان دهنده وضع نا به سامان فعلی و اشکالات کشور که از گذشته پدیدار شده است، باشد. مثلا آقای روحانی می توانست بگوید پرداخت یارانه به 75 میلیون نفر کار اشتباه بوده که کشور را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.
پرداخت 4 دوره یارانه به 75 میلیون نفر معادل کل بودجه بهداشت و درمان کشور در یک سال است و از طرفی پرداخت یارانه به این افراد معادل کل بودجه آموزش کشور است. رئیس جمهور می توانست در مصاحبه شب گذشته این را بگوید که چرا با وجود 750 میلیارد دلار درآمد نفتی در رتبه 122 بهداشت در جهان قرار گرفته ایم.
آقای روحانی می توانست در پاسخ کسانی که می گویند تحریم ها اثری نداشته است تاثیرات تحریم ها را تشریح کند. مثلا معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت می گوید هم اکنون 52 درصد واحدهای تولیدی کشور یا تعطیل شده اند و یا با نصف ظرفیت خود کار می کنند. این موضوع موضوع فاجعه ای است که باعث افزایش بیکاری و به وجود آمدن نرخ رشد اقتصادی منفی شده است و میراث گذشته محسوب می شود.
نقدی بر گزارشی که انصاف را رعایت نکرد!
رئیس دولت یازدهم از همان روزهای اولی که سکان هدایت امور اجرایی را به دست گرفت به مردم وعده داده بود که بعد از گذشت 100 روز گزارشی از عملکرد دولت خود به مردم ارائه دهد. سرانجام روز سه شنبه این هفته موعد فرا رسید و رئیس جمهوری در یک گفتگوی زنده تلویزیونی به وعده خود جامه عمل پوشاند. البته دکتر روحانی شب سه شنبه بیشتر از ارائه گزارش به نقد دولت قبل پرداختند که ذکر چند نکته را در این مورد ضروری می بینم.
1- رئیس جمهور محترم در صحبت های خود گفتند که دولت قبل فقط 33 درصد از مصوبات خود را به طور کامل اجرا کرده و حدود67 درصد از این مصوبات ناتمام باقی مانده است. اگر این آمار را منطبق با واقعیت بدانیم باید به این نکته توجه داشت که چرا آقای روحانی اعلام نکردند چند درصد از این پروژه ها و مصوبات در حال اتمام است؛ چرا که ممکن است مصوبه ای مانند مصوبات عمرانی یا تولیدی برای به پایان رسیدن به زمان نیاز دارد. برای مثال اگر ساخت یک ورزشگاه یا بیمارستان در سال 91 تصویب شده باشد قطعا در پایان دولت دهم به پایان نخواهد رسید و جزء 33 درصد مصوبات انجام شده دولت به حساب نمی آید. چنانچه مرسوم است که پروژه های دولت هاشمی را خاتمی افتتاح می کرد و پروژه های دولت خاتمی توسط احمدی نژاد افتتاح می شد ، همانطور که قطعا بسیاری از پروژه های دولت احمدی نژاد توسط آقای روحانی افتتاح خواهد شد. ضمن اینکه درصدی از این مصوبات در دوره آخر سفرهای استانی دولت قبلی تصویب شده است که دولت بیشتر از مسائل اجرایی وقت خود را به برنامه ریزی و بررسی بودجه به این مصوبات اختصاص می داده است.
2- آقای رئیس جمهور بیشتر از اینکه گزارش اقدامات دولت را در این 100 روز بدهند ، نقد 8 ساله دولت قبل را در دستور کار خود قرار دادند و بیشتر از اینکه از دید عالی ترین مقام اجرایی کشور و سکاندار امور اجرایی صحبت کنند از دید یک روزنامه نگار یا یک منتقد به مسائل نگاه کردند و بیشتر به جای ارائه راهکار و اقدامات دولت فعلی به نقد و تفسیر دولت گذشته پرداخته و بیشتر به جای صحبت از آینده به گذشته اشاره کردند. متاسفانه در تمام لحظات این گفتگوی تلویزیونی نه تنها کوچکترین اشاره ای به خدمات دولت های نهم و دهم نشد بلکه آقای رئیس جمهور به سیاه نمایی در مورد همه اقدامات دولت گذشته پرداختند .
سوال اینجاست که آیا در هدفمندی یارانه ها، مسکن مهر، سفرهای استانی، سهام عدالت و.... هیچ نکته مثبتی از نظر آقای روحانی وجود ندارد؟ البته نگارنده منکر وجود ضعف های موجود در نحوه اجرای هدفمندی یا مسکن مهر نیست ولی نباید فراموش کنیم عده زیادی از مردم کشور با این طرح صاحب خانه شدند، آیا اینکه افرادی با پول های کم توانستند صاحب خانه شوند نکته مثبتی در عملکرد دولت گذشته محسوب نمی شود؟
افرادی که همیشه از آمار سخن می گویند و از عملکرد خود بر اساس آمار دفاع می کنند چرا به آمار تعداد افراد صاحب خانه شده در دولت گذشته اشاره ای نمی کنند. به طوری که طبق آمار ارائه شده 82 درصد ساکنان مسکن مهر قبلا مستاجر بوده و بیش از 80 درصد این خانوارها درآمد ماهیانه کمتر از 600 هزار تومان داشته اند.آیا طرحی که توانست با مبلغ میانگین 30 میلیون تومان مردم را صاحب خانه کند هیچ نقطه مثبتی ندارد تا به آن اشاره شود!
سوال بعد اینکه آیا در بحث هدفمندی یارانه ها، رئیس جمهور محترم کاهش ضریب جینی با اجرای طرح هدفمندی را قبول ندارند؟ آیا کاهش ضریب جینی که عموما به عنوان پارامتری برای تعیین عدالت اقتصادی به شمار می رود مسئله قابل دفاعی نیست؟ یا اغلب ساکنین روستاها یا شهرهای کوچک طبق نظرسنجی ها از دریافت یارانه به صورت نقدی نسبت به روش های دیگر که مورد نظر دولت فعلی است
رضایت بیشتری ندارند؟ (طبق آمارهای رسمی مرکز آمار ضریب جینی با اجرای طرح هدفمندی یارانه ها سقوط چشمگیری داشته است.) آیا انجام سفرهای استانی به طور پیوسته در طول 8 سال و تشکیل جلسات هیات دولت در هر استان اقدام قابل تقدیری نیست و دولت فعلی توان چنین کاری را دارد؟
3- توجه بیش از حد دولت به مذاکره با غرب از چند منظر دارای ایراد اساسی است. قطعا دوستی با همه کشورها و دولت ها جزء سیاست های جمهوری اسلامی بوده و هست؛ کما اینکه یک امر منطقی و عقلانی نیز می باشد. اما باید توجه داشت که تمام نگاه دولت نباید به سمت خارج از کشور باشد چرا که قطعا قدرت هایی که خوی استکباری داشته و خود را قدرت برتر می دانند حاضر به رعایت حقوق کشورهای مستقل و آزاد نخواهند شد ضمن اینکه اگر بنا بود صرفا رابطه حسنه با غرب متضمن پیشرفت کشوری باشد در زمان قبل از انقلاب خاندان فاسد پهلوی که حلقه به گوش قدرت های بزرگ بودند چرا بیکاری، تضاد طبقاتی، فقر و زاغه نشینی، بی سوادی و... در فضای جامعه آن روزهای ایران بیداد می کرد یا برای مثال آیا عربستان ، اردن، بحرین، مصر در زمان حسنی مبارک و..... که پایگاه های آمریکا و انگلستان محسوب می شوند مدینه ی فاضله مسلمانان برای زندگی هستند؟ لطفا نگاهی به اعتراضات مردم در این کشورها نسبت به حکومت هایشان داشته باشید. پس تقاضای نگارنده از رئیس جمهور و دولت محترم این است که اینقدر بیش از اندازه در انجام امور دولت به غرب نگاه نداشته باشند